“Stress: De stille moordenaar of slechts een reactie?”

“Het is niet stress dat ons doodt, het is onze reactie erop.” (Hans Selye)

Deze blogpost is misschien één van de langste en meest gecompliceerde die ik tot hiertoe schreef. Dus volg me tot het einde als ik de verschillende lagen van deze mentale toestand verken. Sommige woorden kunnen moeilijker zijn, omdat de benadering van het onderwerp redelijk wetenschappelijk is.

Stress is altijd een onderdeel geweest van het leven van elk levend wezen op deze aarde en zal dat ook altijd blijven, omdat het onderdeel is van ons overlevingsinstinct.

De complexiteit in het definiëren van de term ‘stress’ zoals die momenteel wordt gebruikt, is uitgedacht door Hans Selye, een baanbrekende Hongaars-Canadese endocrinoloog, die het definieerde als “de niet-specifieke reactie van het lichaam op elke vraag om verandering”.

Veel wetenschappers hebben baanbrekend onderzoek gedaan naar dit onderwerp en in dit artikel werden enkele van hun bevindingen geïntegreerd.

In pure terminologie beschrijft stress de fysieke en/of emotionele reactie van een persoon op stressoren. Dit kan in menselijke termen worden opgevat als het biochemisch verhogen van de mate van spanning op de onbewuste instinctieve impulsen van je hersenen, om te reageren op triggers.

Dit artikel verkent de verschillende soorten stress, mogelijke stressoren en de verschillende reacties.

• Acute stress
• Episodische acute stress
• Chronische stress
• Stressoren
• Instinctieve reacties
• Post-traumatisch stress stoornis
• Stress regulatie
• Ontspanningsstrategieën
• Dagelijkse routines en gewoontes
  • Gezonde maaltijden op gezette tijden
  • Slaaphygiene
  • Het belang van beweging
• Doodgewone strategieën
• Mindfulness
• Vakanties
• PTSS
• Samengevat

First, acute stress is a moment in the day, where our mind and body react to a situation that requires us to focus.

Je loopt bijvoorbeeld op straat en steekt over. Je bent aan het dagdromen en er nadert snel een auto. De fractie van een seconde dat je het opmerkt, spuit je lichaam onmiddellijk adrenaline in je bloedbaan, waardoor je hartslag omhoog gaat, je spierspanning toeneemt en je geest en zintuigen zich onmiddellijk moeten concentreren om een potentieel gevaar te vermijden.

Je kijkt naar de auto en beoordeelt welke actie nodig is: vechten, vluchten of bevriezen. In dit geval zou iedereen in veiligheid vluchten, wat waarschijnlijk jouw leven zou redden.

Deze staat van stress activeert onze instinctieve oerreacties, die in de loop van duizenden jaren zijn geëvolueerd, waardoor onze overlevingskansen toenemen.

In de meeste gevallen heeft acute stress een positief effect op je stressbestendigheid omdat het eenmalig gebeurt. Het belang om tot rust te komen na een intens moment van verhoogde stress zal te verwaarlozen zijn, hoewel het geen kwaad kan om de impact ervan na de gebeurtenis te evalueren.

Met episodische acute stress hebben we het over de stress die je gedurende een langere periode overdag ervaart. Bijvoorbeeld: Je bent aan het werk: deadlines vereisen dat je je over een langere periode concentreert of een situatie thuis: je kinderen moeten van school worden opgehaald en er is veel verkeer onderweg.

Je krijgt er stress van en je lichaam is over langere tijd in een gespannen gemoedstoestand.

Net als bij acute stress zal je lichaam op dezelfde manier reageren, de verhoogde staat zal je in die periode in staat stellen je te concentreren om de klus(sen) te klaren.

Aan het einde van de gebeurtenis(sen) kan je lichaam meer tijd nodig hebben om weer tot rust te komen om het stressniveau te compenseren. Je kunt lichte ongemakken ervaren, zoals hoofdpijn of wat spierspanning, maar normaal gesproken niets ernstigs.

In bredere zin heeft deze staat van stress een positieve invloed op je zolang je een status-quo op je lichaam en geest respecteert.

Chronische stress is heel anders dan de andere twee vormen, we hebben het hier over een stressniveau dat over een langere periode continu aanwezig is.

Voorbeelden:

Je werkt in een omgeving met veel stress, waar je verantwoordelijkheden vereisen dat je de hele dag alert bent en je je tijd zo moet indelen dat je op tijd thuis bent om als alleenstaande ouder voor je kinderen te zorgen. In principe word je wakker, leef je de hele dag en ga je slapen in die constante staat van alertheid, wat resulteert in chronische stressniveaus.

Je partner lijdt aan een chronische ziekte. De noodzaak om je werkdruk te combineren met de zorg voor je partner: naar afspraken in het ziekenhuis gaan, dagelijkse klusjes doen zoals wassen, koken, boodschappen doen en coördineren met ondersteunende medische hulp… resulteert in een accumulatief chronisch stresspatroon.

Dit voortdurende stressniveau introduceert verschillende biochemische agentia die een accumulerende invloed zullen hebben op je lichaam en je neurologische systemen.

Zonder een evenwichtige levensstijl en voldoende tijd om te herstellen, kan deze toestand resulteren in een negatief opeenstapelend effect op je lichaam en geest, wat een degeneratieve reactie zal hebben op je geest, waardoor je psychologische veerkracht afneemt en je lichaam verslechtert. Te veel mensen negeren deze alarmsignalen en krijgen te maken met instortingen, burn-outs of erger.

De introductie van een bewuste evenwichtige levensstijl zou kunnen helpen bij het verlichten van stress op zo’n manier dat het cumulatieve effect minder is of terugkeert naar een acute stress-toestand.

Onze instinctieve reacties zijn diep verankerd in ons onderbewustzijn, die ongeveer 90% onze reacties in het leven beheersen.

Gedeeltelijk bepalen ze ook de uitdrukkingen op onze gezichten, houding en taalgebruik tijdens gesprekken of tijdens onze sociale interacties. Sommigen noemen het onze kleine zenuwtrekjes en we vertonen ze allemaal, het is uiteindelijk iets wat ons uniek maakt.

Bovendien zijn ze deels reacties op stressoren die het resultaat zijn van een onbewuste stressrespons die de instinctieve reactie bepaalt. De meesten van ons zijn bekend met onze drie instinctieve reacties, vechten, vluchten of bevriezen, die we gebruiken in uitdagende situaties, soms zonder het ons echt te realiseren.

Twee andere, minder bekende reacties zijn pleasen,het creëren van een sfeer die een potentieel uitdagende situatie verzacht, wat meestal gebruikt wordt door empaten.

De laatste is flippen, een mogelijke irrationele reactie op iets gevaarlijks doordat je onervaren bent om ermee om te gaan of een overemotionele reactie die getriggerd wordt door de Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS)* van een ervaring in het verleden.

Meer dan eens gaan mensen ervan uit dat PTSS gekoppeld is aan personen die aan extreme omstandigheden hebben blootgesteld, zoals soldaten in een oorlog, rampzalige gebeurtenissen zoals aardbevingen, overstromingen, branden… enzovoort. Toch komt het vaker voor dan je zou denken. Posttraumatische stressstoornis of kortweg PTSS is een psychische aandoening die wordt veroorzaakt door een extreem stressvolle of angstaanjagende gebeurtenis – door er zelf deel van uit te maken of door er getuige van te zijn.

De meeste mensen die traumatische gebeurtenissen meemaken, kunnen het even moeilijk hebben om zich aan te passen en ermee om te gaan. Maar met de tijd en door goed voor zichzelf te zorgen, worden ze meestal beter. Als de symptomen erger worden, maanden of jaren aanhouden en hun vermogen om dagelijks te functioneren aantasten, kunnen ze zijn geëvolueerd naar PTSS.

De gevolgen kunnen flashbacks, nachtmerries, ernstige angst en oncontroleerbare gedachten over de gebeurtenis zijn.

Behandeling krijgen na het ontstaan van PTSS-symptomen is heel belangrijk om de symptomen te verlichten en mensen te helpen beter te functioneren. Het blijft een stoornis die professionele begeleiding vereist die niet in coaching kan worden aangeboden, hoewel coaching begeleiding kan helpen bij het ontwikkelen van copingmechanismen, mits goed gecombineerd met professionele therapie.

Vooral empaten zijn gevoelig voor het ontwikkelen van PTSS vanwege hun hooggevoelige aard. Het belang van het ontwikkelen van gezonde strategieën om met stress in het algemeen om te gaan is voor hen van fundamenteel belang. Onnodig te zeggen dat coaching en therapiestrategieën rekening moeten houden met hun persoonlijkheid.

Sommige mensen die hun leven rond hun romantische partner hebben opgebouwd, kunnen jarenlang vrij van symptomen zijn. Maar door het verlies van die partner, wat de oorzaak ook is, kan het irrationele gedrag van vroeger weer de kop opsteken, waardoor hun verlies wordt versterkt.

In elk geval van PTSS is therapie als primaire begeleiding een vereiste, maar in combinatie met coaching kan het de hersteltijd verkorten.

Wees kalm, kalmeer je opgewonden geest en laat de stress los (Dalai Lama)

Er zijn verschillende strategieën om met stress om te gaan. Waarbij de nadruk ligt op het telkens genoeg vertragen om een objectievere kijk op uitdagende situaties aan te nemen.

Uit ervaring sprekend, kan het voor iedereen een uitdaging zijn, maar HSP’s en empaten vereisen een andere, intensievere aanpak.

Stressmanagement begint eigenlijk met dagelijkse routines. Het kan zijn dat we, zonder het ons te realiseren, onze dag al beginnen met een gewoonte die een ongewenste stressfactor introduceert, waardoor we aan het begin van de dag al geïrriteerd zijn. Een kop koffie die te veel cafeïne bevat bijvoorbeeld… en daarom kan het al makkelijker zijn om daarnaar te kijken en kleine dingen te veranderen.

Niet iedereen heeft een volledig geplande dag nodig om te profiteren van routines op het gebied van gezondheid, hoewel het helpt om bewustere beslissingen te nemen die je tijd optimaliseren en je helpen om gefocust te blijven.

Er is ook een wisselwerking tussen gezonde dagelijkse routines en onze biologische klok. Deze helpen ons om ons overdag alert, tijdens de maaltijd hongerig en ’s nachts slaperig te voelen. Het is belangrijk voor je gezondheid om je dagelijkse cycli, of circadiane ritmes, synchroon te houden.

Deze routines moeten bestaan uit:

Gezonde maaltijden op gezette tijden

• Het kan moeilijk zijn om aan onze energie- en voedingsbehoeften te voldoen als we overdag niet genoeg eten (bijvoorbeeld maar één of twee maaltijden).
• De juiste timing van maaltijden bevordert ook de normale spijsvertering. Of je nu honger hebt of niet, ik stel voor om binnen twee uur na het wakker worden iets te eten. Hoewel sommige mensen dit standpunt misschien betwisten, blijft het belangrijk om je bewust te blijven van dit feit.

Slaaphygiene

Iedereen heeft baat bij een goede nachtrust en dat begint met een goede slaapstrategie. Vijf dingen zijn belangrijk:

• Zorg ervoor dat je slaapkamer comfortabel is:
  • koel (16 tot 21 graden Celsius) indien mogelijk
  • donker en stil
  • Gebruik je slaapkamer alleen voor slapen en seks.
• Probeer een vast tijdstip aan te houden om naar bed te gaan en wakker te worden, vooral tijdens een werkweek.
• Streef ernaar om elke nacht een vast aantal uren te slapen.
• Kijk geen tv en leg je mobiele telefoon weg of laat hem in een andere kamer.
• Probeer je zorgen echter niet mee naar bed te nemen, hoewel dat soms een uitdaging kan zijn.

Mensen die niet genoeg slapen zullen niet zo geconcentreerd en productief zijn in het leven, dus sta me toe het belang ervan te benadrukken. Voor sommigen komt slaap misschien niet zo gemakkelijk, maar dat kan worden verbeterd met lichaamsbeweging.

Het belang van beweging

Veel mensen onderschatten het belang van een goede work-out. De algemene voordelen zijn:

• bestrijdt gezondheidsaandoeningen en ziekten.
• verbetert de stemming.
• Geeft meer energie.
• Verbetert je slaapkwaliteit

(Meer informatie op de volgende link)

Een weekschema kan je helpen om vaste momenten te creëren om te sporten. De manier waarop iemand traint hangt af van zijn interesses. Sommigen denken aan een lange wandeling, yoga of een intensieve work-out in de sportschool.

In de toekomst zullen we strategieën verkennen die je zullen helpen om je weg te vinden.

Dit waren de routines die we dagelijks zouden moeten toepassen, maar stressmanagement heeft ook meer algemene strategieën nodig om ons door de dag heen te helpen, zonder het grotere geheel uit het oog te verliezen.

Oorspronkelijk is mindfulness gebaseerd op Oosterse filosofieën waarbij ontspanningstechnieken zoals ademhaling en langzame stretch oefeningen zoals Yoga of Tai Chi combineren.

Persoonlijk geloof ik dat elke activiteit die gericht is op dissociatie en decompressie k mindfulness kan worden genoemd. laat me wat inspiratie aanreiken:

• Ooit las ik eens: één druppel tederheid verzwelgt een oceaan van emoties. Een zacht woord van steun of erkenning, je hand op iemands schouder leggen, een lange warme knuffel, creëert de veiligheid om je waakzaamheid te verlagen en spanningen los te laten.
• Lachen om een grap of een komische situatie kan een stressvol moment in een heel ander perspectief plaatsen en compleet nieuwe creatieve oplossingen creëren,.
• Een gezamenlijk moment aan tafel met je gezin, genietend van een warme maaltijd met een glas wijn, kan jullie samenbrengen in een ontspannen moment, waardoor conflictueuze kwesties kunnen worden vermeden of opgelost worden.
• Een avondje uit in een favoriet restaurant met vrienden, nieuwe smaken proeven, zorgt voor afleiding van je dagelijkse routine en versterkt tegelijkertijd de band.
• Door het ruiken van koffie en versgebakken broodjes als je wakker wordt na een lange zware nacht, helpt de dat de meesten van ons om warme momenten te herinneren.
• Een mooi liedje luisteren in de auto, terwijl je op weg bent naar huis, kan de stress losmaken die iemand ervaarde terwijl je werkte aan deadline(s).
• Een film kijken op de bank nadat je de afwas van het avondeten hebt gedaan, geeft je de mogelijkheid om de dagelijkse beslommeringen van je af te zetten.
• Het lezen van een boek voor je gaat slapen brengt rust in je geest en bereidt het bewustzijn voor op een diepere ontspanning, terwijl je lichaam de benodigde serotonine loslaat om langzaam je ogen te sluiten.
• Een lange wandeling in de natuur, alleen of met je familie of vrienden, stimuleert je zintuigen om te ruiken, te luisteren en de energie te voelen, zodat je tot rust komt door lichaamsbeweging.
• Meditatie helpt je lichaam en geest om echt te vertragen door een geleide ademhaling terwijl het bewustzijn in harmonie brengt met het heden.
• Sporten, alleen of in groepsverband, zal je geest vertragen, je lichaam een manier geven om de opgebouwde lichamelijke spanningen te decompenseren terwijl tegelijkertijd je stressbestendigheid verbeteren. Bovendien kan competitief sporten met vrienden of familie de banden versterken terwijl je je concentreert op de actie.
• Een lange autorit of een lange wandeling in een landelijke omgeving maken, met zachte muziek op de achtergrond, kan je helpen om je gedachten te ordenen.
• Urenlang vissen, zittend naast een rivier of een rustige vijver, gefocust op de interactie tussen het water, de uitrusting en de verwachting dat je mogelijk een vis vangt.
• Op een rustige plek zitten met een fotocamera, in de hoop dat er een vogel of een dier verschijnt of een zonsondergang in beeld brengt, helpt je om je te concentreren op het moment en in het heden te blijven. Bovendien kan de ademhalingstechniek die je gebruikt om je camera gefixeerd te houden, je tegelijkertijd vertragen….

Dit zijn slechts opties. Om je eigen weg te vinden, moet je experimenteren en dat kost tijd. Ik hoop dat dit artikel je inspiratie geeft.

Hoewel het belang van dagelijkse routines en strategieën om tot rust te komen onmiskenbaar is, vereist het doorbreken van de chronische stressroutines een langere rustperiode en dan hebben we het over vakanties.

Wetenschappelijk onderzoek benadrukt hoe belangrijk het is om vakantie te nemen om tot rust te komen en op te laden. De zeven belangrijkste fysieke en psychologische voordelen van een lange pauze zijn:

• Stressvermindering: Volgens onderzoek dat vorig jaar werd gepubliceerd door de American Psychological Association, helpt vakantie mensen te decompresseren door ze weg te halen uit situaties en activiteiten die ze normaal associëren met stress en angst.
• Op vakantie gaan verlaagt ook het risico op een hartaanval. De kans op een hartaanval wordt verkleind door gebruik te maken van de mogelijkheid om tot rust te komen en waar mogelijk tijd door te brengen met dierbaren.
• Vakantie verbetert onze slaapkwaliteit: Veel voorkomende zorgen zijn onrustige nachten en verstoorde slaap, die soms worden veroorzaakt doordat we gewoon te veel aan ons hoofd hebben. Vakanties kunnen volgens onderzoekers helpen om slaapverstorende routines te doorbreken, zoals werken tot laat in de nacht of het gebruik van een apparaat met achtergrondverlichting vlak voor het slapen gaan.
• Vakanties verbeteren ook je productiviteit omdat je de tijd hebt om je opgehoopte stress kwijt te raken en tegelijkertijd je batterijen weer op te laden.

Hoe iemand zijn vakantie doorbrengt, of dat nu op een andere locatie is of op een staycation, is niet het hoofdonderwerp van dit artikel, hoewel de betekenis van het nemen van die vrije tijd dat wel is. Dit onderwerp komt aan bod in een andere blogpost waarin ik meer suggesties geef over hoe iemand zijn vakantie kan voorbereiden en doorbrengen.

Dit artikel gaat over de verschillende soorten stress, waarbij acute stress een staat van zijn is die ontstaat als ons lichaam en onze geest worden opgeroepen om zich ergens op te concentreren.

We hebben het over de stressvolle momenten die je over een langere periode doorstaat als we het hebben over episodische acute stress. Vergeleken met de andere twee soorten stress is chronische stress volledig anders, omdat het over een constante staat van spanning gaat.

Deze soorten stress worden veroorzaakt door verschillende stressoren, met een heel andere basisoorzaak.

Stressoren roepen een instinctieve reactie in onze hersenen op, die een chemo-biologische reactie in ons lichaam teweegbrengt om te overleven. Deze reacties kunnen vechten, bevriezen, vluchten, behagen of flippen zijn.

Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS) is heel anders dan de drie eerder genoemde stresssoorten en vereist echt een professionele begeleiding.

Stressregulatie wordt beïnvloed door onze dagelijkse routines en ontspanningsstrategieën die cruciaal zijn om een balans te vinden tussen inspanning en ontspanning. Het blijft gewoon fundamenteel voor HSP’s en empaten, terwijl ze rekening moeten houden met alle verschillende aspecten van hun dagelijks leven die een instinctieve en emotionele respons kunnen uitlokken die hen mogelijk uitput in sociale interacties, professionele werksituaties, … Bovendien kan de emotionele belasting van rouw of technologiegebruik ook een stressvolle onderlaag creëren die iemand gevoeliger maakt voor andere potentiële stressoren.

Dit blogartikel bevat al vrij veel informatie voor het vinden van jouw unieke benadering van stress- en emotieregulatie. Het kan echt een uitdaging zijn, vooral als HSP en empaten, maar dit is het soort begeleiding dat de Sweetharmony Happiness Coaching praktijk aanbiedt. Het vinden van jouw praktische aanpak om met je stressniveaus om te gaan. Het ondersteunt jouw unieke manier in het leven door meer te observeren en gepaster te reageren op stressoren onder verschillende omstandigheden.

Laat een bericht achter in de comments als je wilt dat ik contact met je opneem voor een gesprek of neem contact met me op via de verschillende sociale kanalen.